BEGONIASTRAAT 6 HUIS GEMEENTELIJK MONUMENT
Op 3 november 2020 heeft het interieur van het voormalige melkwinkeltje Begoniastraat 6 huis de status van gemeentelijk monument gekregen.
(Zie ook Erfgoed van de week, 20 januari 2021)
(Aldus in Het Parool van 22 januari 2021)
(Column Chris Keulemans)
Hoe gaat het nu verder? Blijven in de winkelwoning alle gebruikssporen van de afgelopen 100 jaar bewaard of gaat Dura Vermeer deze authentieke winkelwoning woning alsnog gelijk met de andere even-nummers van de straat als woning verkopen en dan van binnen slopen, herfunderen en geheel renoveren? Of blijft de winkelwoning een museumpje waarin het verhaal van de melkoorlog, de volkshuisvesting en de teloorgang van de kleine winkeltjes in de Van der Pekbuurt verteld blijft worden, ook aan jongeren en nieuwe generaties bewoners? In de 14 weekends dat we rondleidingen gaven kwamen er zo’n 2000 bezoekers.
De aanwijzing van het interieur tot gemeentelijk monument is een belangrijke eerste stap. Stadsherstel wil de winkelwoning aankopen om die zorgvuldig te herfunderen zonder de terrazzovloer van het winkeltje, al het opstaande hout en de zeldzame behangselmuur te beschadigen. Maar verkoper en aannemer Dura Vermeer is daar nog niet op in gegaan. Dit terwijl de omringende woningen al meer dan een maand in de verkoop staan en de anti-kraakbewoners er per begin februari uit moeten. We hopen spoedig beter nieuws te kunnen melden, maar de eerste stap is gezet.
Domweg nooit gerenoveerd
Het interieur van Begoniastraat 6 huis is als door een wonder in honderd jaar nauwelijks veranderd. Van januari 1920 tot 1974 was er een melkwinkel gevestigd. Vanaf 1969 was het een bedrijfspand en dat is het nu nog. Melkwinkels waren in de jaren zestig meer en meer kleine kruideniertjes geworden en de voorraad grote artikelen zoals wc-papier, maandverband en wasmiddelen werd in de woonvertrekken opgeslagen. Toen de toenmalige uitbaters Maarten Boon en Len de Graaf het woningbedrijf vroegen op eenhoog te mogen wonen, onttrokken ze de drie woonvertrekken van het winkeltje aan het woningbestand. Ze moesten daarom 8500 gulden boete betalen. Het gevolg was dat de winkel een bedrijfspand werd en bleef en dat de latere uitbater niet de behoefte voelde alles grondig te renoveren. Terwijl je in de hele Van der Pekbuurt vrijwel nergens meer originele details van het interieur van de winkeltjes en woningen terugvindt, zijn die in Begoniastraat 6 huis vrijwel allemaal nog aanwezig, vaak nog met de originele kleuren.
Zie verder
Historisch Centrum Amsterdam-Noord
De winkel
Ymere heeft Begoniastraat 6 huis tijdelijk aan het Historisch Centrum Amsterdam-Noord in gebruik gegeven. We hebben de winkel ingericht met geleende spullen, onder andere van het Grietje Tump-museum in Landsmeer en van particulieren.
De woonkamer
Er is nog een foto uit 1920 waarop de eerste uitbaters – Albert Lust en Grietje van Vuure – in de woonkamer zitten. Op basis daarvan kozen we het gebloemde behang. De familie Lust bleek nog de oorspronkelijke boekenkast te hebben.
Het halletje en de trap
Al het opstaande houtwerk, bijna alle deuren en de trap naar de kamer op eenhoog zijn bewaard gebleven en bleken – net als de muren – nog terug te brengen tot de oorspronkelijke kleuren. Die kleuren kwamen onder platen houtboard en enkele verflagen tevoorschijn.
Het halletje en de trap
Al het opstaande houtwerk, bijna alle deuren en de trap naar de kamer op eenhoog zijn bewaard gebleven en bleken – net als de muren – nog terug te brengen tot de oorspronkelijke kleuren. Die kleuren kwamen onder platen houtboard en enkele verflagen tevoorschijn.
Eenvoudige aankleding
We hebben aan de wanden summiere informatie opgehangen. Bezoekers kregen van onze gidsen een rondleiding: in elk vertrek ander verhaal.
De poort
Iets verderop in de straat had de melkwinkel een spoelhok / opslagruimte. De monumentale poort was geen onderdeel van de aanvraag en heeft niet de status gemeentelijk monument gekregen.